انسانها با احساسات خود زندگی میکنند و هرچه این احساسشان نسبت به زندگی بیشتر باشد زندگی بهتری را میتوانند برای خود به ارمغان بیاورند؛ محبت به همسر و فرزندان و عشق به زندگی و… و نیز محبت و احساس به دیگران، محبت به دوست، محبت به همسایه، محبت به همکار و … .این احساس میتواند نسبت به اعمال و رفتار ما در دین هم باشد. یک شیعه با احساس و عواطف خودش زندگی میکند و با اعمال و رفتار خود نشان میدهد که نسبت به عقیده و دینش احساس دارد.
یکی از راههای ابراز محبت و احساس دعا کردن است.
یک شیعه باید نسبت به خدا و حجتهای الهی احساس داشته باشد و این احساس خود را عملاً نشان دهد. احساس محبت و عشق و تسلیم و… .
محبت گرچه امری پوشیده و مخفی است ولی آثاری دارد.
بعضی از آثار آن در زبان و بعضی در اعضا و جوارح انسان آشکار میشود و از نشانههای محبت در زبان یادکردن محبوب است؛ همیشه و همهجا.
از امام صادق علیهالسلام نقل است که به هشام بن سالم فرمود: «اگر کسی را دوست داشتی او را از این امر مطلع ساز که دوستی بین شما را محکمتر میگرداند.»
کافی، ج2، ص644
و از مصادیق یادکردن، دعاکردن است. دعا برای حجت خدا، دعا برای امام زمان.
انسانی که روز بر او بگذرد و برای امام خود دعا نکند، چگونه میخواهد بگوید امامش را دوست دارد؟! انسان اگر از یاری حجت خدا باز مانده، میتواند با دعاکردن برای محبوبش این عشق و علاقهاش را نشان دهد و اگر از دعاکردن هم باز بماند، میتوان گفت که در امر یاری حجت خدا عاجز مانده است.
روزی پیامبر به اصحاب خود فرمود :« آیا میخواهید شما را به تنبلترین و دزدترین و بخیلترین و جفاکارترین و عاجزترین مردم آگاه سازم؟»
اصحاب پاسخ دادند که بله یا رسولالله. آن حضرت فرمودند: « بخیلترین مردم کسی است که از کنار مسلمانی عبور میکند و به او سلام نمیکند. تنبلترین مردم کسی است که با وجود اینکه سالم، تندرست و فارغ است ذکر خدا را بر لب و زبان نمیگوید؛ اما دزدترین مردم کسی است که از نماز خود میدزد؛ نماز چنین کسی مثل لباس کهنهای بهصورت او زده میشود. جفاکارترین امت من کسی است که نام من پیش او برده میشود و بر من درود نفرستد؛ و اما عاجزترین مردم کسی است که از دعاکردن عاجز باشد.» مجموعۀ ورام، ج2، ص 238
پس مؤمن باید همیشه و همهحال به یاد امام و محبوبش باشد و با زبانش برای حجت خدا دعا کند. دعا برای سلامتی و فرج و رفع غم و اندوه و… .
و نکته قابلتوجه این است که اثر این دعا به خودمان برمیگردد.
برخی از آثار دعا برای امام مهدی(ع):
– باعث نجات از هلاکت در فتنهها میشود
امام حسن عسکری(ع) فرمودند: «به خدا قسم فرزندم مهدی غيبتى دارد كه در آن كسى از هلاكت نجات نيابد، جز آنكه خداى عزوجل او را بر قول به امامت وى ثابت دارد و او را موفق سازد كه براى تعجيل فرجش دعا كند.» کمالالدین، ج2، ص384
– باعث این میشود که حجت خدا برایمان دعا کند.
در قرآن آیهای است که خداوند میفرماید (وَإِذَا حُيِّيتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا) [نساء،86] (و هنگامی که به شما درود گویند، شما درودی نیکوتر از آن یا همانندش را پاسخ دهید).
در تفسیر علی بن ابراهیم قمی ذیل این آیۀ شریفه آمده است منظور از احترام و تحیت در این آیه، سلامکردن و کارهای نیک دیگر است. تفسیر قمی، ج1، ص145
بنابراین بسیار واضح است که دعا از بهترین نیکیهاست؛ پس اگر مؤمنی برای امام خود دعا کند یقیناً امام(ع) برای او دعا میکند.
این داستان زیبا شاهدی است بر این مطلب:
در شهر اصفهان شخصى بود به نام عبدالرحمن ـكه يكى از شيعيان معروف به حساب میآمدـ و از علاقهمندان به ائمۀ اطهار علیهمالسلام بود؛ مخصوصاً كه علاقۀ خاصی به حضرت هادى(ع) داشت.
روزى به او گفتند: علت شیعهبودن و علاقۀ تو به حضرت ابوالحسن، امام علی هادى(ع) چيست؟
در پاسخ اظهار داشت: به دلایلی كه خود شاهد بودهام.
و سپس افزود: من شخصى فقير و بیبضاعت بودم؛ بهطوری كه نمیتوانستم تشكيل خانواده دهم؛ به همين جهت به همراه قافلهای كه عازم عراق و شهر سامرا بود، حركت كردم تا به دربار خليفۀ عباسی بروم، به امید آنکه شايد از طرف او برايم كمكى شود و مشكل من برطرف گردد.
چون به شهر سامرا وارد شديم، جلوى دربار متوکل رفته و منتظر وقت ملاقات مانديم. در همان حین گفته شد كه حضرت ابوالحسن، امام هادى(ع) نيز از طرف خليفه دعوت شده است تا به ملاقات وى آيد.
ناگهان متوجه شدم كه حضرت در حال آمدن به دربار خليفه است. تمامى افرادى كه حضور داشتند مشغول تماشاى او شدند و آن حضرت بهآرامی از بين جمعیت عبور میکرد.
چون عبورش به من افتاد، نگاهى محبتآمیز و عميق به من انداخت و من آهسته، بهطور مرتب براى موفقیت و سلامتى وجود مباركش دعا میکردم.
همين كه حضرت مقابل من قرار گرفت، به من فرمود: خداوند متعال دعايت را مستجاب کرد و عمرت را طولانى گرداند و نسبت به ثروت و اموال برايت بركت قرار داد؛ همچنين فرزندانت نيز زیاد مییابند.
در همين حال، لحظهای تمام بدنم را رعشه فراگرفت؛ و دوستانم هريک جوياى حالم بودند و میگفتند: چه شده است؟
و چرا چنين حالتى به تو دست داد؟
و من در پاسخ به ايشان میگفتم: نترسيد! چيزى نيست، انشاءالله كه خير است.
و پيرامون نيت خود و مشكلاتى كه داشتم با هیچکس سخنى نگفته بودم.
پس از آنکه به اصفهان بازگشتيم، خداوند متعال درهاى رحمت و بركت را برايم گشود و از هر جهت در رفاه و آسايش قرار گرفتم و صاحب ثروتى بسيار و عائلهای خوب و موردعلاقهام شدم.
و در حال حاضر داراى ده فرزند هستم و بیش از هفتاد سال از عمرم سپرى شده است.
به همين دلایل يكى از علاقهمندان و مخلصين اهلبیت عصمت و طهارت علیهمالسلام، مخصوصاً حضرت ابوالحسن، امام علی هادى(ع) شدهام.
خرائج، باب 11
این حکایت، شاهدی است بر اینکه امام(ع) پاداش دعاهای ما را میدهد.
سید احمدالحسن علیهالسلام میفرمایند: «باید امام مهدی علیهالسلام را در همه حال یاد کنیم؛ چراکه امروز ایشان، تمثیل عترت است و باید موضوع امام را بر همۀ قضایا مقدّم بدانیم.» کتاب گوساله، ج٢، بحث آنچه باید برای تعجیل در فرج انجام داد.
پس ای انسان عاقل، برای امام مهدی و فرزندش سید احمدالحسن(ع) دعا کن. همیشه و در همۀ حالات؛ چراکه این نشان از محبت توست.
فلسفه التماس دعا، چرا باید از دیگران بخواهیم برایمان دعا کنند؟