راهی جز تقلید نداشتیم !

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماًکثیرا

در همۀ امت‌های گذشته، غالباً رویارویی فرستادگان در ابتدایی‌ترین لحظات با بزرگان و علمای آن‌ها بوده است و به تبعیت از آن‌ها، بسیاری از مردم نیز با فرستادگان دشمنی کرده‌اند.

بسیاری از مردم اهل تفقه و تحقیق در دین نیستند و به همین دلیل برای دریافتِ دین خود به فقیهان و عالمان موجود در جامعه مراجعه می‌کنند.

حال در مواجهه با دعوت یمانی آل محمد(ع)، فرستادۀ امام مهدی(ع) این رویارویی بار دیگر تکرار شده است.

گفته می‌شود علما زحمت بسیاری به خود می‌دهند و مطالعات زیادی برای رسیدن به اجتهاد و کسب احکام دینی می‌کنند و ازاین‌رو یکی از شبهاتی که بزرگان دینی و پیروان آن‌ها در مواجهه با دعوت الهی وارد می‌کنند این است:

شبهه: شما می‌گویید تقلید باطل هست؛ پس قبل از اینکه یمانی بیاید مردم چگونه احکام دینی خود را متوجه می‌شدند؟

پاسخ کوتاه:

اول: در قرآن آیاتی هست که از ظن (یعنی گمان‌کردن و طبق آن فتوای غیریقینی‌دادن) و تبعیت از هوی و هوس نهی شده است و اجتهاد مجتهدین از ظن خالی نیست.

دوم: به‌جای اینکه در کلام اهل‌بیت(ع)، تأییدی بر تقلید ببینیم، بالعکس می‌بینیم در معتبرترین کتب شیعه، کتاب کافی، بابی در مذمت تقلید وجود دارد؛ پس اینکه تقلید باطل است، گفتۀ ما نیست.

سوم:حتی بزرگان اصولیون، همچون جناب آخوند خراسانی و… یا علمایی مانند سید خویی نیز به وجود‌نداشتن دلیل شرعی یا آیۀ قرآنی برای بدعتِ تقلید اشاره کرده‌اند.

چهارم: علمای اولیۀ شیعه همچون شیخ طوسی، شیخ مفید و… در زمان‌های گذشته دین مردم را حفظ کردند؛ در حالی که اثری از تقلید در آن زمان وجود نداشت؛ پس این اشتباه است که بگوییم ما برای اینکه دین خود را در غیبت نگه داریم پس باید تقلید کنیم.

نص امام احمدالحسن(ع)، در پاسخ به شبهه:

«آیا شیخ مفید فقیه بود؟ آیا شیخ طوسی فقیه بود؟ آیا کلینی فقیه بود؟ آیا صدوق فقیه بود؟ جواب این است که آن‌ها، همه فقیه بودند. آیا آن‌ها کتاب‌هایی داشته‌اند که در آن احکام شرعی درج شده باشد؟ آیا در زمان آن‌ها شیعه طبق آنچه در آن کتب نقل شده بود عمل می‌کرد یا خیر؟ آیا همان طور که در کتب اصولیّون، کتاب تقلید وجود دارد، در کتب آن‌ها نیز بابی به نام تقلید دیده می‌شود؟

حال چه می‌گویید: آیا علمای اولیۀ شیعه‌ که مذهب را حفظ کرده‌اند، بر حق هستند یا این‌ها که امروزه وجود دارند؟ آیا بزرگان علمای شیعه، اکنون معتبر نیستند؛ همان کسانی که رأی به بطلان تقلید داده‌اند و شما آن‌ها را که چنین رأیی را باطل می‌شمارند، گمراه می‌دانید؟ در حالی که هرگز چنین نیست.

علاوه بر این آیا فیض کاشانی، میرزای نوری، نعمت الله جزایری، حرّ عاملی و دیگران، که معتقد به باطل‌بودن تقلید هستند، همگی گمراهند؟» (کتاب در محضر عبد صالح، ج1، ص ۵۸ الی ۶۰).

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بدعت تقلید به این کتاب‌ها مراجعه کنید:

عقاید اسلام، تألیف امام احمدالحسن(ع).

رسالۀ تطبیقی، جلد اول (احکام نماز و روزه در قطب)، تألیف دکتر علاء سالم.