آیا حقیقتا چندهمسری پیامبر (ص) توهین به مقام زنان بوده است؟

بسم الله الرحمن الرحیم

امور اجتماعی یکی از مبانی همیشگی دین الهی است.

“خانواده اولین اجتماعی” است که انسان از آغاز تولد با آن روبه‌رو می‌شود؛ بنابراین به‌عنوان اولویتی مهم در دین موردبررسی قرار گرفته است.

به‌طورکلی برنامه‌هایی برای زندگی در دین الهی و نه‌فقط در اسلام، بیان شده است؛ و این‌ها چیزهایی است که انبیای الهی و فرستادگان از سوی خداوند سبحان و متعال آورده‌اند. تعدد زوجین از گذشته همواره در دین الهی بوده است؛ اما آنچه نزد منتقدین معروف است، تعدد زوجین رسول‌الله (ص) است.

دین الهی اسلام برای ساختن یک جامعه انسانی ایدئال, داعیه‌دار اصلاح خانواده و ازدواج است؛ بنابراین، امری بی‌جایگاه را بدون هیچ دلیل عقلانی و انسانی، برای مقام زن به ارمغان نخواهد آورد.

غیرممکن است جامعه انسانی که از آغاز تا به امروز هدف پیشرفت و هوشمندی را دنبال کرده است و در این راه جهش‌های فرهنگی بسیاری را به همراه دین الهی و معلمان آن به همراه داشته است، به‌یک‌باره مقام زن را به عقب بازگرداند.

پس چرا مسئله «چندهمسری» در دین اسلام متهم به پایین‌آوردن مقام زن می‌شود. واضح است که در این نگاه، اشتباهی رخ داده است.

سید احمد الحسن با نگاهی علمی و اجتماعی به گذشته، این اشتباه را تبیین نموده است. ایشان (ع) اجازه نداده‌اند مقام زن در سایۀ شبهات حول موضوع چند‌همسری به زیر کشانده شود؛ ازاین‌رو در مقام توضیح و پاسخ‌گویی برآمده‌اند.

توجه به چراییِ تعدد همسران رسول خدا (ص) به‌طور جدی، در طول زمان‌های بسیار زیاد فراموش‌ شده است؛ و این اشتباه بزرگ و خلأ علمی عظیم در شناخت جامعه و زمان مرتبط با انسان و برنامه دینی، خانواده و بالطبع زن را نشانه گرفته است.

متأسفانه در جامعه امروز ما زمزمه‌هایی از تشویق یک‌طرفه، به تعدد زوجین شنیده می‌شود و دلیل آن را برگرفته از سنت رسول‌الله (ص) می‌دانند؛ هیچ توجهی به اهمیت و نیاز این برنامه الهی نمی‌کنند و با تبلیغ‌های بی‌خردانه، اذهان را از کاربرد صحیح آن دور کرده و تنها نگاهی تک‌بعدی و غلط به این امر دارند، آن‌هم در جامعه‌ای که نه درگیر افزایش تعداد زنان نسبت به مردان هستند، نه درگیر قحطی و گرسنگی و نه نیازمند محافظتی الزامی از زنان با این راهبرد الهی.

ازاین‌رو، خانواده که عهده‌دار امر مهمی در دین است، به دست مدعیان دینی هزاران بار قربانی می‌شود، آن‌هم به نام بزرگ‌مرد خلق خداوند، محمدِ مصطفی (ص)؛ کسی که این بنیان روانی و اجتماعی را با زجرهای بسیار اصلاح نمود؛ به‌طوری‌که گویی آن را از ابتدا احیا کرد.

به همین خاطر تعدد زوجین محمد (ص) همواره با دیدی یک‌طرفه نگریسته می‌شود. بدون در نظر گرفتن همان تناسب همیشگی سنت الهی در ارائۀ برنامۀ زندگی و سطح پیشرفت و پیچیدگی‌های هر زمان، که توسط حجت آن زمان سنجش و سپس ارائه می‌شود.

خوشبختانه همراه با کلام سید احمد الحسن (ع) جواب را از طراح این برنامه الهی می‌گیریم و خواهیم دانست خداوند برای ارج مقام زن به چه اندازه دقیق بوده است.

همۀ خوانندگان را دعوت می‌کنم که بیان سید احمد الحسن در این موضوع را به نگاهی عمیق و تدبری انسانی مطالعه کنند؛ زیرا به همۀ مناقشه‌ها و معضلات حول موضوع چراییِ تعدد زوجین رسول‌الله (ص) پاسخ داده‌اند.

ایشان (ع) در این مورد فرمودند:

«اما موضوع ازدواج در زمان رسول خدا محمد (ص) و به‌طور خاص در شرایط زندگی آن حضرت، حتی پیش از اسلام نیز ازدواج‌های متعدد، به دلیل زیادشدن نسبت زنان به مردان وجود داشته و ـ‌همان‌طور که مشخص است‌ـ برای حل این مشکل، هیچ راه‌حل قابل‌قبولِ اجتماعیِ دیگری وجود نداشته است، جز تعدد همسران. سبب بروز چنین مشکلی در آن دوران این بود که در آن زمان‌ها جنگ‌ها و معرکه‌های دائمی و راهزنی‌ها وجود داشت و این شرایط همواره باعث کشته‌شدن تعداد زیادی از مردان می‌شد؛ درحالی‌که زنان در خانه‌ها می‌نشستند و به‌طور معمول خارج نمی‌شدند و خطری تهدیدشان نمی‌کرد؛ حتی در میدان‌های جنگ نیز به اسارت گرفته می‌شدند و ـ‌مثل مردها‌ـ کشته نمی‌شدند. این افزایش تعداد زنان در آن شرایط زندگی، چنان باعث بروز مشکلی اجتماعی می‌شد که بسیاری از زنانی که شوهری پیدا نمی‌کردند پرچم‌هایی را برای برمی‌افراشتند جهت اعلام تمایل به انجام عمل جنسی با مردان؛ و زنانی که پرچم‌های سرخ داشتند در آن جامعه مشهور بودند. بسیاری از مردان، دختران خود را در خردسالی می‌کشتند؛ پدیده‌ای که به زنده‌به‌گور کردن دختران معروف بود؛ و علت بروز این پدیده، افزایش تعداد زنان در آن جامعه و دست‌نیافتن بسیاری از آن‌ها به شوهر و پناه‌بردن به انجام عمل شهوانی بدون ضابطه و قانونِ اجتماعیِ (مانند ازدواج) بود».
(صفحه رسمی فیس‌بوک، 1392/06/23)