اکثر مفسرین آیه اول سوره قمر را (اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ) (ساعت نزدیک شد و ماه شکافته شد). [1] مرتبط با روایات «شقالقمر» میدانند و از این آیۀ مبارکه برای تأیید آن استفاده میکنند.
ابتدا قصد داریم بررسی کنیم که حادثۀ دو نیم شدن ماه آیا در عالم جسمانی و مادی اتفاق افتاده؟ و سیارکی با جرم ۷.۳۴۲×۱۰۲۲ کیلوگرم و مساحت سطح ۳۷۹۳۰۰۰۰ کیلومتر مربع (حدود ۱۴.۶ میلیون مایل مربع) به دو نیم تقسیم شده است؟
برای این موضوع باید از چند جهت آن را بررسی کرد:
۱. آیا در نقاط دیگری از سطح زمین این حادثه رؤیت و نگاشته شده شده است؟:
زمانی که نیمی از کرۀ زمین شب است اکثر ساکنان مناطق مختلف این نیمکره میتوانند در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی ماه را مشاهده کنند و توقع میرود در صورت وقوع چنین حادثۀ عظیمی آن هم در حدود ۱۴۰۰ سال قبل، مردمان سایر کشورها یا حتی سایر مناطق مجاور، آن را ذکر کرده باشند؛ اما میبینیم در هیچیک از آثار یا حتی نقلهای مربوط به آن تاریخ چنین حادثهای بیان نشده است!
۲. آثار دو تکه شدن کرۀ ماه بر شرایط زمین:
از لحاظ علمی هرگونه تغییر در ساختار یا حالت کرۀ ماه تأثیر عظیمی بر مدار حرکتی زمین و شرایط آب و هوایی آن بر جای میگذارد و براساس نظر دانشمندان حتی میتواند مکان قطب های زمین را تغییر داده و تأثیر اکوسیستمی شدیدی روی زمین بگذارد.
۳. آثار ثبتشدۀ ناسا برخلاف رویداد مادی دو تکه شدن ماه:
برخلاف ادعای آقای بیآزار ریاست دانشگاه مذاهب اسلامی در نشست «شقالقمر، معجزۀ پیامبر اعظم (ص) با استناد به تحقیقات ناسا» در «سلسلهنشستهای بخش دانشگاهی پانزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم» که مورد استقبال شدید سایتها و وبلاگهای دینی قرار گرفت، ناسا هیچگونه مهر تأییدی به این رویداد نزده؛ بلکه این شایعه را صراحتاً رد میکند!
شیار Ariadaeus Rille که ادعا میشود آثار بهجامانده از شقالقمر است برخلاف آنچه گفته میشود، این شیار سرتاسر ماه را فرانگرفته و طول آن فقط ۳۰۰ کیلومتر است و از پیدایش آن نیز میلیونها سال میگذرد و هیچگونه شیاری که سرتاسر ماه را فراگرفته باشد وجود ندارد و ناسا این ادعا را تأیید نکرده است.
برد بیلی عضو هیئتعلمی ناسا در پاسخ به پرسشی در رابطه با دو تکه شدن ماه میگوید:
«توصیه من این است که هرچیزی را که در اینترنت میخوانی باور نکنی. مقالههای کارشناسی تنها منابع علمی معتبر برای اطلاعاتی است که در اینترنت منتشر میشوند. در حال حاضر برای اینکه ماه در گذشته به دو قطعه یا بیشتر) تقسیم شده و دوباره سر هم شده باشد هیچگونه شواهد یا گزارش علمی منتشر نشده است.» (۲۱ ژانویه سال ۲۰۱۰)
دلایل بسیاری میتواند مادیبودن شقالقمر را رد کند و اصرار بر آن تقلای بیهوده است.
سید احمدالحسن (ع) میگوید:
«مسئلۀ شکافتهشدن ماه به همان معنایی نیست که برخی از مفسرین فهمیدهاند و هیچ دو پاره شدن جسمانی برای ماه اتفاق نیفتاده است.» [۲]
علم و معرفتی که رسول خدا (ص) عرضه کرد خود معجزهای بیبدیل و عظیم است و نیاز به معجزهای مادی که امتحان الهی را لغو میکند نیست. ایمان به غیب ملاک قبولی در امتحان است و ایمان پس از معجزۀ قاهره (مجبورکننده و بدون شبهه) پذیرفته نخواهد بود؛ مانند ایمان فرعون پس از ورود به دریای شکافتهشده که نهتنها پذیرفته نشد، بلکه بهعلت لغو امتحان الهی به عذاب تبدیل شد و فرعون را هلاک کرد… . [۳]
ماه همۀ جهان را روشن نمیکند:
دکتر علاء سالم در کتاب دفاع از قرآن میگوید:
«بعضی از تشکیککنندگان میگویند چگونه ماه میتواند تا آن حد نورانی باشد که تمام هستی را روشن کند حالآنکه، ماه یک جرم کوچک است و قمرهای نورانی دیگر بسیاری نیز وجود دارند؛ ولی آیه میگوید (تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجًا وَقَمَرًا مُنِيرًا) ([فرخنده و] بزرگوار است آن کسی که در آسمان برجهایی نهاد و در آن چراغ و ماهی نوربخش قرار داد). [۴]
پاسخ:
اشکالگیرندگان گمان کردهاند این آیه دربارهٔ روشناییبخشی تمام کیهان سخن میگوید درحالیکه چنین نیست. این آیه تنها درصدد بیان این نکته است که ماه بهعنوان یک جرم نزدیک زمین در آسمان برای ساکنان زمین نورافشانی میکند و این درست است و همه با چشمهای خود آن را شاهد هستند. این آیه وجود قمرهای دیگری را که نورافشانی میکنند نفی نمیکند؛ چه در سطح منظومۀ شمسی ما و چه در سطح تمام جهان.
سید احمدالحسن (ع) میگوید: اما در خصوص مسئلۀ ماه وضعیت بدیهی است؛ ماه در بعضی از روزهای ماه قمری، برای تمام ساکنان یک سرزمین یا زمین، در آسمان نورافشانی میکند.»(۵)
منابع:
۱. قمر، ۱.
۲. گفتوگوی مستقیم با سید احمدالحسن (ع).
۳. مراجعه به کتاب تفسیر آیهای از سوره یونس، نوشتۀ سید احمدالحسن (ع) که در این کتاب شبهات راجع به عدم پذیرش توبۀ فرعون و جایگاه معجزه در دین پاسخ داده شده است.
۴. فرقان، ۶۱.
۵. گفتوگوی مستقیم با سید احمدالحسن (ع).