داستان طوفان نوح(ع) در قرآن
نویسنده: میعاد مسعودی
مکان و کیفیت طوفان نوح(ع) چگونه با دادههای علمی روز قابل توجیه است؟
نوح(ع) یکی از پیامبران الهی بود که قومش بهدلیل انکار او و رسالتش مورد عذاب قرار گرفتند و داستان طوفان عظیمی که حتی کوههای بلند را دربرگرفت و فقط کسانی نجات یافتند که نوح(ع) را در کشتی همراهی کردند.
در این واقعه نوح(ع) حیواناتی را هم بر کشتی خود سوار کرد که نقلهای مختلفی از این واقعه ثبت شده است…
حال قصد داریم نظر علما در رابطه با این مسئله را بیان کرده و تفاوت علم سید احمدالحسن با علوم علما و برداشت اشتباه دانشمندان را آشکار سازیم. جالب است بدانید اشتراکات بسیاری در نظر اکثر علمای بزرگ شیعه و سنی و حتی علمای یهود در رابطه با چگونگی طوفان وجود دارد.
ابنکثیر گفته است:
«جماعتی از مفسران گفته اند: آب از ارتفاع کوه های روی زمین پانزده ذراع بالاتر رفت. و این نظر اهل کتاب است؛ و گفته شده است: هشتاد ذراع؛ و همه زمین را فراگرفته است…» [1]
مکارم شیرازی در تفسیر خود گفته است:
«آیا طوفان نوح همه جهان را فراگرفت؟ از ظاهر آیات برای ما روشن میشود که طوفان فقط به یک منطقه از زمین اختصاص نداشته بلکه همۀ سطح زمین را پوشانده است.» [2]
همچنین مرکز پژوهشهای اعتقادی زیر نظر مرجعیت سید سیستانی بر تفسیر آقای طباطبایی صاحب المیزان صحه میگذارد و اعتقاد دارد آب همۀ کرۀ زمین را فراگرفته بود! [3]
جالب آنکه برخی علما اعتقاد دارند که نوح(ع) هنگام طوفان حتی همۀ درختان را نیز با خود برد! [4]
این تفاسیر باعث شد تا برخی دانشمندان با دادههای علمی اثباتشده به مخالفت با این داستان و نقل تاریخی برخیزند.
آنها اشکالاتی بر این تفاسیر وارد کردهاند از جمله:
۱. این مقدار آبی که طوفانی را به وجود آورد که همه زمین را پوشانده بود از کجا آمده است؟! در حالی که تمام آبی که در زمین موجود است برای پوشاندن همۀ زمین کافی نیست.
۲. نوح این مقدار غذای کافی برای غذادادن به حیواناتی را که با خودش سوار کرده بود از کجا آورده است؟ بهخصوص با درنظرداشتن این نکته که وی یک جفت از هر حیوانی را سوار کرده است.
3. چگونه حیوانات جزیرهها و قارههای دوردست مثل استرالیا به نوح رسیدند تا بههمراه وی در کشتی سوار شوند بدون اینکه در این رفتوآمد خود اثری باقی گذاشته باشند؟
۴. هیچ آثاری از سیلی که همه کره زمین را فراگرفته باشد وجود ندارد.
هر انسان منصفی که مقداری از علوم زمینشناسی و زیستشناسی اطلاع داشته باشد متوجه خواهد شد که اشکالات واردشده کاملاً منطقی و علمی است.
چگونه کانگورو از استرالیا خود را به کشتی رسانده و دوباره به آنجا بازگشته درحالی که یک اقیانوس فاصله بین کانگورو و کشتی وجود دارد؟
و چرا در مسیر رفتوآمد این کانگورو در قارههای دیگر، این جاندار دیده نمیشود و فقط بهصورت بومی در استرالیا وجود دارد؟
این تنها یک مثال است و نمیخواهیم به سایر تناقضات بپردازیم…
حتی اگر طوفان را محدود به منطقهای مانند کوههای آرارات بدانیم بازهم به علت ارتفاع بسیار این مناطق از سطح دریا تفاوت چندانی با تفاسیر قبل نمیکند…
و اما پاسخ چیست؟ و اشکال کار مفسرین و مخالفان دین و مستشکلین در قبال این رویداد کجاست؟
اشکال کار مفسرین این است که نظر ظنی خود را به قرآن کریم نسبت دادهاند، در حالی که میتوانستند سکوت کنند؛ و اشکال کار مخالفان دین این است که شرح این رویداد را از زبان سخنگوی رسمی دین دریافت نکردهاند و به نظر علمای ادیان اکتفا کردهاند.
دکتر علاءالسالم در کتاب دفاع از قرآن میگوید:
«متون تاریخی که در الواح سومری و بابلی آمدهاند و نیز متن قرآنی، بر این نکته اتفاقنظر دارند که طوفانی در زمان نوح (زیوسودرا = اوتناپیشتیم = آتراها سیس) بهعنوان عقوبتی الهی اتفاق افتاد؛ و اینکه او از طریق وحی و رؤیا آن را دانست و بر اساس بعضی از متون سومری و نیز بابلی، وظیفۀ نوح ساخت یک کشتی بود که از تعدادی از فرزندان بهخصوص بشر، گیاهان و حیواناتی خاص محافظت کند؛ و این یعنی نوح(ع) همۀ حیوانات را با خود نبرد چه برسد به همۀ گیاهان.» [5]
سید احمدالحسن در توضیح یکی از متون کشفشده از تمدن سومر در رابطه با طوفان بزرگ آورده است:
«… بنابراین ممکن است مقصود از این متن این باشد که انتقالیافتگان به کشتی گروهی از مؤمنان بودهاند که به دستور نوح عمل کردند و نیز بذر گیاهان زراعی منتقلشده از نظر اقتصادی نیز برای انسان حائز اهمیت بوده است. بر این اساس میتوانیم نتیجه بگیریم که حیوانات واردشده به کشتی، اهلی و برای انسان مفید بودهاند. در پایان زیوسودرا (نوح) وظیفهاش را با موفقیت به انجام رساند و پاداش گرفت؛ زیرا وی سخن خدا و وحی الهی را پذیرفت و پس از پایان فرایند انتقال و نجات کشتی، به ملکوت آسمانها صعود کرد و زیوسودرا در زمین دلمون ـیا آنگونه که در متن سومری آمده، زمین عبورـ سکنا گزید.» [6]
در متون سومری و بابلی مربوط به ماجرای طوفان به موارد زیر میرسیم:
– نوح در منطقهای نزدیک به آب زندگی میکرد و خانه و کشتی او از نی ساخته شده بود؛
– علت سیل ویرانشدن یک یا چند سد بود؛
– مسیر حرکت آبهای این سیل از جنوب به شمال بود؛
– طوفان در منطقهای اتفاق افتاد که کوههایی در آن قرار داشت.
سید احمدالحسن در توضیح بیشتر آورده است:
«حال اگر بخواهیم بهدنبال منطقهای در عراق یا اطراف آن بگردیم که این صفات ذکرشده برای طوفان در آن مصداق داشته باشد، مکانی به غیر از درۀ حاصلخیز پیش از آنکه آبها آن را بپوشاند و به خلیج امروزی تبدیل شود نمی یابیم. با ویرانشدن سد تنگۀ هرمز کنونی آبهای سیلآسا از دریا بهسمت دره یعنی برای کسی که در دره قرار داشته از سمت جنوب جریان یافته است.
ارتفاع این مکان کمتر از سطح دریاست و در آن مناطق بلندی همچون کوهها وجود دارد که محیط اطراف آن را تشکیل میدهند و جزیرههایی که در خلیج امروزی میتوان آنها را یافت مانند بحرین فعلی نیز از ارتفاعات آن بودهاند. این منطقه قبل از آنکه درگیر طوفان شود، درهای آکنده از دریاچههای آبهای گوارا بوده، زیرا آبهای شیرینی که از شمال میآمده در آن میریخته است؛ پس طبیعی است که در آن نی فراوان بروید و در نتیجه خانه و کشتی نوح از نی باشد. در متن بعدی به این موضوع آشکارا اشاره شده است… .» [7]
نتیجه:
۱. قوم نوح(ع) ساکن درۀ خلیج فارس بودند و این دره قبل از پر شدن از آب، درهای حاصلخیز بوده که رودها و چشمههای بسیاری در آن جاری بود.
۲. علت طوفان و حجم آب گستردهای که در داستان آمده، شکستن سد طبیعی تنگۀ هرمز بوده که حجم آب گستردهای را در لحظه در درۀ خلیج فارس جاری ساخته و حتی ارتفاعات و کوههای این دره را هم پوشاند.
۳. نوح(ع) همۀ حیوانات و گیاهان را وارد کشتی نکرد، بلکه حیوانات و بذرهای موردنیاز برای تغذیه و بقا در مکان جدید را با خود برد.
منابع:
۱. ابنکثیر، البدایة و النهایة: ۱۲۷/۱.
۲. ناصر مکارم شیرازی، المثال: ۵۴۰/۶.
۳. قابلدسترسی در آدرس: https://www.aqaed.com/faq/3001
۴. مناوی، فیضالقدیر: ۵۲۶/۳.
۵. کتاب دفاع از قرآن، ص ۱۳۰.
۶. کتاب توهم بیخدایی، فصل پنجم، بحثی دربارۀ طوفان نوح(ع).
۷. کتاب توهم بیخدایی، فصل پنجم، بحثی دربارۀ طوفان نوح(ع).
جالب بود و اما با لحن بیانی که سید احمدالحسن علیه السلام در توضیح متن کشف شده سومری میفرمایند: «…بنابراین ممکن است مقصود از این متن این باشد….»
یعنی امکان های دیگری هم باز میتوان در نظر گرفت و این به صورت قطعی بیان نشده است.
آیا برداشت بنده صحیح است؟
الحمدلله