تفسیر علمی تولد مسیح، قسمت اول
«بررسی امکان بکرزایی در مریم مقدس»
بارها شده که از ما پرسیدهاند یا بعضاً برای خودمان سؤال شده است که عیسی مسیح (ع) چگونه بدون پدر متولد شده است؟! و عموماً اینگونه پاسخ دادهایم: با معجزه.
اما این پاسخ برای افراد غیرایماندار کافی نیست؛ زیرا آنها بر این باورند که تولد عیسی مسیح(ع) صرفاً یک افسانه و داستان تخیلی است که در جهان خارج، ممکن نیست! زیرا معتقدند بارداری زنی باکره به پسر، خارج از قوانین طبیعت است و از آنجا که هیچ رویدادی نمیتواند خارج از قوانین مادیِ طبیعت اتفاق افتد، تولد عیسی مسیح (ع) بدون پدر را محال عقلی و علمی میدانند؛ یعنی معتقدند که معجزه حتماً باید تحت سیطرۀ قوانین کیهان ما و بهطور خاص در این موضوع، تحت ضوابط حاکم بر حیات زمینی باشد.
بنابراین خداناباوران با وجود اخبار متواتر متون دینی دربارۀ ولادت عیسی مسیح(ع)، این واقعۀ تاریخی را بهدلیل نبودِ تفسیری علمی برای آن، نمیپذیرند.
از جمله پاسخهایی که عموماً به این اشکال داده میشود میتوانیم به نامهای اشاره کنیم که روزنامۀ تایمز لندن در سال ۱۹۸۴ به چاپ رساند: «منطقی نیست که علم را بهعنوان دلیلی بر رد معجزه ارائه کنیم. اعتقادنداشتن به امکان وقوع معجزه همانقدر ایمان مذهبی محسوب میشود که اعتقاد به آن.» این نامه را ۱۴ استاد علوم دانشگاه بریتانیا امضا کردند و نیز اظهار داشتند: «ما با کمال مسرّت، واقعیت تاریخی باردارشدن مریم باکره، معجزات انجیل، و رستاخیز مسیح را پذیرا هستیم.» [goo.gl/SYUaUK]
اما سؤالی که همچنان برای هر ذهن پرسشگری بیپاسخ باقی میماند، این است که آیا واقعاً طبق ضوابط حاکم بر حیات زمینی، تولد پسر از زنی باکره (بدون دخالت یک مرد) امری محال است؟! ازاینرو ایمانداران مسیحی و مسلمان پذیرفته بودند که تولد مسیح با واقعیتهای علمی ناسازگار است و تفسیری علمی برای آن وجود ندارد؛ تا اینکه در سال 2013، سید احمدالحسن در کتاب توهم بیخدایی برای اولین بار، به زیبایی تفسیر علمی تولد عیسی مسیح(ع) را بیان و اثبات کردند که از دیدگاه علم، تولد مسیح(ع) غیرممکن نیست؛ بنابراین تولد مسیح (ع) محال عقلی و علمی نبوده؛ بلکه امری ممکن ولی با احتمال وقوع بسیار کم است.
سید احمدالحسن، نویسندۀ کتاب توهم بیخدایی در صفحۀ 199 مینویسد:
«در رابطه با تولد حضرت عیسی(ع) از حضرت مریم(ع)، ما نمیگوییم این مسئله کاملاً طبیعی است؛ اما همۀ اشکالات مطرحشدۀ پیشین، جزو محالات عقلی و علمی به شمار نمیرود و میتوان برخی از آنها را بهراحتی تفسیر علمی کرد.»
برای بررسی توضیحات سید احمدالحسن در فصل سوم کتاب توهم بیخدایی، لازم است ابتدا آنچه در متون دینی دربارۀ تولد عیسی مسیح(ع) نقل شده را بررسی کنیم و سپس به آموختن مقدماتی دربارۀ زیستشناسی سلولی و مولکولی بپردازیم.
ـ تولد عیسی مسیح (ع) از دیدگاه متون دینی
عیسی مسیح (عبرانی: ישוע [یشوع]) چهارمین پیامبر اولوالعزم، دارای کتاب و فرزند مریم مقدس(ع) است. در میان بنیاسرائیل دو خواهر برجسته و بزرگزاده وجود داشتند؛ یکی به نام «حَنّه» و دیگری به نام «اَشْیاع» که در روایات مسلمین حنانه نامگذاری شده است. [بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۰۲] زکریای نبی از اَشْیاع خواستگاری کرد و عمران که یکی از راهبان و بزرگ بنیاسرائیل بود (و طبق نقلهایی از پیامبران بنیاسرائیل بود) از «حَنّه» خواستگاری نمود. سرانجام اشیاع همسر زکریا و حَنّه همسر عمران شد؛ از اینرو مادر حضرت مریم «حَنّه»، خواهرِ همسر زکریای نبی(ع) بود و بهعبارتی زکریا(ع) شوهرخالۀ حضرت مریم(ع) محسوب میشود. حَنه (حَنّای قدیس)، حضرت مریم(ع)، و اَشیاع (اِلیزابِت)، یحیای نبی(ع) را به دنیا آورد.
بر اساس فرمایشات قرآن کریم و روایات اهلبیت(ع) بارداری مادر حضرت مریم(ع) اینگونه بوده است:
سورۀ آلعمران، آیات 35 و 36: (همسر عمران گفت: پروردگارا، آنچه در شكم خود دارم نذر تو كردم تا آزاد [برای خدمت خانۀ تو] باشد؛ پس، از من بپذير كه تو خود شنواى دانايى * و چون او را بزاد گفت: پروردگارا، فرزندم دختر است! ـو خدا بر آنچه او زاییده داناتر استـ و پسر مانند دختر نخواهد بود و من او را مریم نام نهادم و او و فرزندانش را از شر شیطان راندهشده در پناه تو آوردم).
کُلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمه كمرهاى، ج3، ص591: از ابوبصیر از امام صادق(ع) روایت است که فرمود: «خداوند تبارکوتعالی به عمران وحى كرد كه من به تو یک پسر درست و بابركت مىدهم كه كور مادرزاد و پیس را درمان كند و مُرده را بهاذن خدا زنده كند و او را بر بنىاسرائیل، رسول سازم.
عمران این را به زن خود، حنه كه مادر مریم بود بازگفت؛ پس چون آبستن شد پیش خود، فرزندش را پسرى مىدانست و چون به دنیا آمد، گفت: پروردگارا بهراستی من دختر زائیدم. پسر همانند دختر نیست (یعنى دختر رسول خدا نمیشود) و خدا عزوجل میفرماید: (و خدا بر آنچه او زاییده داناتر است) (آلعمران، 35)، چون خدای تعالى عیسى را به مریم داد، او همانى بود كه به عمران مژده داده شده بود و با او وعده كرده بود. چون بگوییم در مردى از ما چیزى هست و از آن در فرزند یا فرزندان او باشد، شما منكر آن نشوید (و آن را دروغ نشمارید).»
مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج14، ص202: به سند صحیح منقول است كه از امام باقر (ع) پرسیدند: آیا عمران پیغمبر بود؟ فرمود: بلى، پیغمبر مرسل بود بهسوی قوم خود و «حنه» زن عمران و «حنانه» زن زكریا(ع) خواهر بودند؛ پس براى عمران از حنه، مریم متولد شد و براى زكریا از حنانه، یحیى متولد شد و از مریم، عیسى متولد شد و عیسى پسر دخترخالۀ یحیى بود و یحیى پسرخالۀ مریم و خالۀ مادر بهمنزلۀ خاله است؛ پس به این سبب عیسى و یحیى را خالهزادۀ یكدیگر مىگفتند.
خواهر حنّه که همسر زکریای نبی(ع) بود در سنین کهنسالی، با وجود اینکه نازا بود پسری بهنام یحیی(ع) به دنیا آورد.
نحوۀ تولد یحیی(ع) در انجیل لوقا:
عهد جدید، انجیل لوقا ۱: ۵ تا 16: «در زمان هیرودیس، پادشاه یهودیه، کاهنی بهنام زکریا میزیست، از کاهنان گروه اَبیّا. همسرش اِلیزابِت نیز از تبار هارون بود. هر دو در نظر خدا پارسا بودند و مطابق همۀ احکام و فرایض خداوند بیعیب رفتار میکردند. اما ایشان را فرزندی نبود؛ زیرا اِلیزابِت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.
یک بار که نوبتِ خدمت گروه زکریا بود و او در پیشگاه خدا کهانت میکرد، بنا بهرسم کاهنان، قرعۀ دخول به قُدسِ معبدِ خداوند و سوزاندن بخور به نام وی افتاد. در زمان سوزاندن بخور، تمام جماعتْ بیرون سرگرم دعا بودند که ناگاه فرشتۀ خداوند، ایستاده بر جانب راست مذبح بخور، بر زکریا ظاهر شد. زکریا با دیدن او، بهتزده شد و ترس وجودش را فراگرفت؛ اما فرشته به او گفت: «ای زکریا، مترس! دعای تو مستجاب شده است. همسرت اِلیزابِت برای تو پسری به دنیا خواهد آورد و تو او را یحیی خواهی نامید. تو سرشار از شادی و خوشی خواهی شد و بسیاری نیز از میلاد او شادمان خواهند شد؛ زیرا در نظر خداوند بزرگ خواهد بود. یحیی هرگز به شراب یا دیگر مُسکِرات لب نمیزند. حتی از شکم مادر، پر از روحالقدس خواهد بود و بسیاری از قوم اسرائیل را بهسوی خداوند، خدای ایشان بازخواهد گردانید.»
بنابراین حنه، مادر حضرت مریم(ع)، مادربزرگ حضرت عیسی مسیح(ع)، خالۀ یحیای نبی(ع) و همسر عمران بود؛ و نیز شوهر خواهر او زکریای نبی(ع) بود؛ و حضرت مریم(ع) از حنه متولد شد و از آنجا که پدرش (عمران) قبل از تولد وی از دنیا رفت، تحت کفالت زکریای نبی(ع) بزرگ و تربیت شد.
در قسمت بعدی به بیان نحوۀ تولد حضرت عیسی مسیح(ع)، از تورات و انجیل یا عهد جدید و قدیم خواهیم پرداخت.